Koronavirüs Nedir?
2019 yılının Aralık ayına kadar dünyada salgın konusunda herhangi bir sıkıntı görülmemekteydi. 2019 yılının Aralık ayında Çin’de, nedeni anlaşılamayan zatürre rahatsızlıkları ansızın ortaya çıkmaya başladı. Bu olgulardan önce uzunca bir süredir koronavirüs ile ilgili herhangi bir durumla karşılaşılmamıştı ve Koronavirüs Nedir bilinmiyordu. Bu rahatsızlıkların derinlemesine araştırılmasından sonra, zatürreye sebep olan bu rahatsızlığın daha önce karşılaşılmamış yeni tip bir koronavirüs olduğu ortaya çıktı. Virüsün ortaya çıkma senesi 2019 yılı olduğu için bu virüse Coronavirüs 2019’u anımsatan bir şekilde Covid-19 ismi verilmiştir. Bu virüsün ne kadar tehlikeli olabileceği ilerleyen zamanlarda daha da iyi anlaşılacaktı. Çünkü bu virüs nedeni ile pek çok insan solunum yetmezliğine yakalanarak can vermiştir. Bu olaylar öncesinde, virüsün ciddiyeti tam olarak anlaşılmamıştı.
Korovavirüs, yani Covid-19 sonuçları hergün Sağlık Bakanlığı tarafından güncel olarak açıklanmaktadır. Buradan son bilgilere ulaşabilirsiniz.
Koronavirüs’ün Kaynağı Nedir?
Koronavirüs Kaynağı nedir işte bu çok merak edilen konulardan birisiydi. Aralık ayında Çin’de tespit edilen virüsün hayvanlarda sıkça rastlanılan bir virüs olduğu bilinmektedir. Bu hastalığın kaynağı olan yerin ise Çin’deki bir deniz ürünleri pazarı olduğu tahmin edilmektedir. Wuhan kentinde yer alan bu pazarda deniz ürünleri satışı yapılmaktadır. Virüsün, hayvandan insana geçtiği sonrasında da insandan insana geçtiği görülmüştür. Bu hastalığın farklı bir rahatsızlık olduğu ve farklı bir kaynağa dayandığı Çin’in Hubei Eyaleti’ne bağlı bir konumda bulunan Wuhan şehrinde yer alan bir hastaneye yapılan başvurulara dayanılarak anlaşılmıştır. Bu hastaneye yapılan başvurulara ilişkin rahatsızlık şikayetlerinin aynı tip olduğu tespit edilmiştir. 27 Aralık 2019 tarihinde Wuhan’da bulunan bir hastaneye zatürre tanısı ile üç hasta yatırılmıştır. Bu tanılardan ilki Huanan et ve deniz ürünleri pazarında balık satıcısı olan bir kadına konulmuştur. Bu tanı ile birlikte olgunun kaynağının bu deniz ürünleri pazarı olduğu tahmin edilmiştir. Balık satıcısı olan kadın 49 yaşında bu hastalığa yakalanmıştır ve koronavirüs belirtisi olan ilk kişi, hastaneye yattığı tarihinden 4 gün öncesi olan 23 Aralık 2019 tarihinde görüldüğü ifade edilmiştir.
Koronavirüs ’ün İlk Belirtileri Nasıl Gözlemlenmiştir?
Aslında Koronavirüs Nedir sorusunu cevapladık. Ancak belirtileri çok önemlidir. Birçok belirtileri vardır.
Hastaneye, zatürre tanısı ile yatırılan 49 yaşındaki balık satıcısı kadının 23 Aralık 2019 tarihinde; öksürük, ateş ve göğsünde nefes alma darlığı şikayetlerinin olduğu belirtilmiştir. Bu kadının 27 Aralık 2019 tarihinde yani ilk belirtilerden 4 gün sonrasında ateşinin düştüğü ancak göğsünde sıkışma hissi ile öksürüğün devam ettiği görülmüştür. Bilgisayarlı tomografi sonucunda zatürre rahatsızlığı ile ilgili benzer sonuçlar hastalık teşhisi sonrasında elde edilmiştir. 49 yaşındaki balık satıcısı kadından sonra zatürre tanısı konularak hastaneye yatırılan diğer hastanın 61 yaşında bir erkek olduğu bilinmektedir. Kendisi hayvan ve et pazarından sürekli olarak alışveriş yapan bir şahıstır. Bu hastanın da şikayetleri 20 Aralık 2019 tarihinde başlamıştır. İlk tanı olarak; öksürük ve ateşin baş gösterdiği gözlemlenmiştir. Koronavirüs Belirtileri gösterdikten sonra 1 hafta geçmiştir ve hasta, solunum problemi nedeni ile hastaneye gitmiştir. Hastaneye yatırıldıktan iki gün sonra kişinin durumu iyice kötüleşmiştir. Bu kötüleşme sonrasında hastaya boru takılmıştır ve hasta, mekanik solunum cihazına bağlanmıştır. Hastanın solunum sıkıntısına bu şekilde çözüm bulunmuştur.
Koronavirüs Belirtilerine Rastlandıktan Sonra Nasıl Önlemler Alınmıştır?
Hastaneye başvuran bu hastalardan elde edilen organizma ve maddeler incelenmiştir ve bunlar test edilmiştir. Bu çalışmalar sonucunda Yarasa Sars-Cov virüsüne benzeyen yeni bir coronavirüs tanımlanarak Koronavirüs Nedir sorusu çevaplanmış olmuştur. Bu virüsün yakın temas sonucunda insanlara geçtiği ve damlacık yolu ile de bulaşabildiği tespit edilmiştir. Bu tespitler sonrasında hastalığın ortaya çıktığı yer olduğu düşünülen Wuhan kentindeki Huanan hayvan pazarı 1 Ocak 2020 tarihinde kapatılmıştır. Hastalığın belirtileri ve bulaşma yolu gözlemlendiğinde; hasta olan kişilerin hapşırma ve öksürme yolu ile havaya kattıkları damlacık nedeni ile diğer insanların da bu hastalığa yakalandıkları tespit edilmiştir. Virüsün ilk olarak hayvanlarda ortaya çıktığı ve sonrasında insanlara bulaştığı, ardından insanlarda mutasyona uğradığı ortaya atılan iddialar arasında yer almaktadır.
Koronavirüs İsmi Nereden Çıkmıştır?
Koronavirüs ismi Nedir? Koronavirüs grubu farklı tiplere sahip olan büyük bir virüs grubudur. Bu virüsler genetik olarak RNA taşımaktadırlar. RNA taşıyabilen en büyük kalıtıma sahip olan bir virüs topluluğudur. Bu virüs, zarflı bir yapıya sahiptir. Yani viral protein kılıflarını saran viral zarf ismi verilen bir yapıya sahip bir bicindedir. Virüsün, bu protein kılıflarından dışarıya doğru çıkan ve diken şeklinde olan çıkıntıları bulunmaktadır. Bu dikenleri nedeni ile elektronik mikroskopla virüse bakıldığında virüsün kraliyet tacına benzeyen bir görüntüye sahip olduğu görülmektedir. Bu görüntüsü nedeni ile Latince “kraliyet tacı” olarak bilinen “Corona” ismi, bu virüs grubuna verilmiştir. Virüs grubunun kökeninin 1960’lı yıllara dayandığı göz önüne alındığında virüs grubunun farklı tarihlerde gün yüzüne çıktıkları ancak alınan tedbirler ile ortadan kaldırıldıkları görülmüştür.
Koronavirüs Grubunun İlk Ortaya Çıkış Zamanı
Bu virüs grubunu taşıyan insanların, hafif soğuk algınlığından önemli derecede solunum sıkıntılarına yakalandıkları görülmektedir. Koronavirüs grubuna mensup olan virüsler ilk olarak 1960’lı yıllarda görülmüş olsa da önemli tahribatını 2003 yılında gerçekleştirmiştir. Sars-Cov, daha önceden insanlarda rastlanılmayan bir virüs olarak ortaya çıkmıştır. Bu virüs nedeni ile yüzlerce insan hayatını kaybetmiştir. Bu olaydan 10 yıl sonra yeni bir koronavirüs gözlemlenmiştir. Bu virüs de daha önce insan ya da hayvanda gözlemlenmemiş olan Mers-Cov ismi ile Sudi Arabistan’da bir insanda görülmüştür. Sonrasında bu virüse dair ilk gözlemlerin aslında 2012 yılında Ürdün’deki bir hastanede gerçekleştiği ortaya çıkmıştır. 2012 yılında bu tip bir virüs ile karşılaşılması, 2003 yılında ortaya çıkan Sars nedeni ile büyük bir paniğe yol açmıştır. Birkaç yıl sonrasına denk gelen 31 Aralık 2019 tarihinde Çin Ülke Ofisi tarafından birkaç zatürre vakaları dünyaya bildirilmiştir. 7 Ocak 2020 tarihinde de virüsün daha önce insanlarda tespit edilmemiş bir yeni tip koronavirüs olduğu duyurulmuştur. Bu virüse de COVID-19 ismi verilmiştir.
Koronavirüs Nasıl Bulaşmaktadır?
Bu virüsün, diğer koronavirüs aile bireyleri gibi solunum yolu ile bulaştığı düşünülmektedir. Bu virüsü taşıyan kişilerin; hapşırma, öksürme, gülme ya da konuşma sırasında ağızlarından çevreye bilinçsiz bir şekilde sıçrayan ve virüs içeren solunum salgıları, sağlıklı kişilerin mukozalarına ulaşarak bu kişileri de aynı hastalığa mahkum etmektedir. Hastalığın bu biçimde insandan insana bulaşabilmesi için insanların yakın bir mesafede bulunması gerekmektedir. Bu nedenle sosyal mesafe olarak -1 metre mesafe kuralı- getirilmiştir. 1 metreden daha uzakta bulunan insanlar arasında bu hastalık, kolay kolay bulaşmamaktadır. Bu nedenle hastalığın yayılmasının önüne geçmek adına sosyal mesafe olarak kabul edilen 1 metre kuralına uyulması çok önemlidir. Solunum yolu ile bulaştığı düşünülen bu virüsün aynı zamanda hastalıklı damlacık ile kirlenen bir nesneye sağlıklı bir kişinin temas etmesi sonucunda da bulaşabileceği anlaşılmaktadır. Bu nedenle ellerin sık sık yıkanması ve el-vücut temaslarından mümkün mertebe kaçınılması tavsiye edilmektedir.
Hastalığın Belirtileri Tam Olarak Nedir?
Mevcut rahatsızlıklar göz önüne alındığında bu hastalığın en önemli Koronavirüs Belirtileri yani semptomları şöyledir:
- Öksürük,
- Ateş yükselmesi,
- Solunum darlığı çekilmesi.
Bu virüsün neden olduğu hastalık sonrasında kişide burun akıntısı olacağı yönünde bir bildirim bazı kaynaklara göre olmamaktadır. Bu sebeple ateş, solunum darlığı ve öksürük bulguları gözlemlenen bir kişinin kalabalık ortamlardan uzak durması ve mümkün olan en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna ulaştırılması gerekmektedir. Bu durumda olan birinin hastalık şüphesi meydana gelmiş ise telefonla ilgili merkezleri arayarak evde beklemesi önemlidir. Hasta bir kişinin kendi başına ya da yakınları aracılığı ile bir sağlık kuruluşuna ulaşmaya çalışması, hastalığın sağlıklı insanlara bulaşmasına yol açacaktır.
Virüsün neden olduğu Koronavirüs belirtileri arasında bazı kaynaklarda burun akıntısının olduğu bildirilmektedir. Ayrıca boğaz ağrısı da gözlemlenen semptomlar arasında bazı kaynaklar tarafından ifade edilmiştir. Bu virüsün solunum darlığına yol açmasının yanında alt solunum yolu hastalıklarına yol açabildiği de gözlemlenmiştir. Bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde ve kalp-damar rahatsızlıklarına sahip olan kişilerde, virüsün tahribatı daha fazla olabilmektedir.
Hastalığın Bulaştığı Nasıl Anlaşılmaktadır?
Hastalığın inkübasyon süresi yani kuluçka süresi 2 ile 14 gün arasındadır. Hastalık taşıyan pek çok kişide öksürük, ateş ve solunum darlığının yanı sıra önemli derecede, hızlı bir şekilde başlayan ve ani olarak gelişen solunum hastalıkları da ortaya çıkmıştır. Virüsün neden olduğu alt hastalıklar nedeni ile virüs taşıyan kişilerde ayrıca:
- İshal,
- Kusma,
- Mide bulantısı şikayetlerine de rastlanılmıştır.
Corona Virüsün Etkisi Nedir; böbrek yetmezliği ve zatürre olgularına yol açarak hastaların hayatlarını kaybetmelerine yol açtığı görülmüştür. Bu nedenle bu hastaların yaklaşık %3’lük bir kısmının öldükleri gözlemlenmiştir. Ölümlerin ortaya çıkmasına neden olan aslında virüsün etkisinden ziyade kişide bulunan diğer rahatsızlıklardır. Kişide var olan diğer tıbbi problemler virüsün etkileri ile birleşerek ölümlere yol açmaktadır. Çünkü, bazı kişilerde bu rahatsızlık soğuk algınlığı gibi basit belirtilerle görülebilmektedir. Genellikle genç yaştakilerde virüsün etkileri, diğer tıbbi problemler olmadığında basit semptomlarla atlatılmaktadır. Hatta bazı insanlarda bu hastalığın herhangi bir belirtisi bile ortaya çıkmadan, hastalık belirli bir süre sonunda kendiliğinden iyileşmektedir.
Koronavirüs Nasıl Tedavi Edilmektedir?
Bu hastalık pek çok kişide basit semptomlarla geçtiğinden herhangi bir ilaç tedavisine bile gerek duyulmadan hastalık kendiliğinden iyileşmektedir. Bazı durumlarda hastanın semptom belirtilerini azaltmak ya da herhangi bir ağrısı varsa bu ağrıyı yok etme amaçlı olarak kişiye ateş düşürücü ilaçlar, ağrı kesici ve öksürük ilaçları verilebilmektedir. Kişinin bol miktarda sıvı tüketmesi bu dönemde çok önemlidir. Ayrıca kişinin hastalık süresince dinlenmesi de hastalığın kısa sürede yok olmasına vesile olacaktır. Korona Virüs nedeni ile durumu ağır olanların ya da ek hastalıkları olanların ise hastanede yatarak tedavi görmeleri gerekmektedir.
Hastalığın önlenmesi için standart tedbirler önemlidir. Bu tedbirlere uyulması, hastalığın yayılmasını önlemektedir. Bunlar;
- Düzenli olarak ellerin sabunla yıkanması ve temizlenmesi,
- Öksürme ve hapşırma sırasında ağzın tek kullanımlık peçete ile ya da dirseğin iç kısmı ile kapatılması,
- Yumurta ve et ürünlerinin iyice pişirildikten sonra tüketilmesi,
- Kişilere temastan kaçınılması,
- Sosyal mesafenin mümkün mertebe korunması,
- Zaruri olmadıkça evden dışarı çıkılmaması ve hastalığın yayılmasının önlenmesi,
- Eller kirli ise ellerin ağza, buruna ve göze temas ettirilmemesi,
- Ellerin 20 saniye kuralına uyularak güzelce temizlenmesi,
- Su ve sabunun olmadığı yerlerde alkol bazlı olan bir dezenfektanın kullanılması,
- Sık kullanılan kapı kolları ve benzeri yerlerin düzenli olarak temizlenmesi,
- Kişisel temizliğe daha fazla önem verilmesi,
- Hastalığa yakalanmış olan ya da yakalanma riski bulunanların kullandıkları kişisel eşyaların sağlıklı kişiler tarafından kesinlikle kullanılmaması.
Hastalığın Risk Grubu Genel Olarak Kimlerdir?
Canlı hayvanlar ile uğraşanların risk grubunda en üst sırada oldukları Dünya Sağlık Örgütü tarafından bildirilmiştir. Hasta olanlar ile temas halinde bulunan aile üyeleri ile hastalıkla mücadelede görevli olan sağlık personelinin de risk grubunda oldukları bilinmektedir. Ayrıca ölüm oranları dikkate alındığında, 65 yaş ve üzeri yaşta olanların risk grubunda oldukları gözlemlenmektedir. Risk grubunda bulunanların mümkün mertebe hijyen tedbirlerine uymaları hayati önem taşımaktadır. 65 yaş ve üzeri yaşta olanların sokağa çıkma yasağına uyarak evde kalmaları, temel ihtiyaçlarını karşılamak için de 155, 156 ve 112’yi arayarak ihtiyaçlarını talep etmeleri gerekmektedir.
Koronavirüs Nedeni ile Hangi Tedbirler Alınmaktadır?
Koronavirüs nedir konusu merak edilirken Virüs, ilk çıktığı tarihten beri Antarktika hariç tüm kıtalara yayılmıştır. Türkiye de dahil 120’den fazla ülke, bu virüsle karşılaşmıştır. 11 Mart 2020 tarihinde bu hastalık Dünya Sağlık Örgütü tarafından “pandemi” yani salgın olarak sınıflandırılmıştır. 13 Mart 2020 tarihi itibarıyla dünya genelinde bu hastalığa yakalanan sayısı 134 bini aşmıştır. Toplam ölüm sayısı da aynı tarih itibarıyla 5 bine ulaşmıştır. Virüsün bu şekilde yayılması, ülkelerin bazı tedbirler almalarına yol açmıştır. Bu önlemler belli başlı ülkeler bazında şöyle olmuştur:
Çin:
Aralık ayından beri virüsle uğraşan ülke, Şubat ayında virüsün yayılma hızını azaltmayı başarmıştır. Bunu sağlamak adına pek çok tedbiri hayata geçirmiştir. Virüsün ortaya çıktığı yer olan eyalette 60 bin kişi karantinaya alınmıştır. Tüm işyerleri, okullar, kamu kurumları, toplu taşıma sistemleri, ibadethaneler kapatılmıştır. Spor müsabakaları da dahil tüm organizasyonlar iptal edilmiştir. Wuhan şehrinde bulunan stadyumlar karantina merkezi haline dönüştürülmüştür. Ayrıca çok kısa sürede pek çok hastane inşa edilmiştir. Her hanede bulunan insanlardan yalnızca belirli kişilerin evlerinden çıkarak temel ihtiyaçları karşılamalarına müsaade edilmiştir. Bunun dışında herkesin evde kalmaları sağlanmıştır. Ülkeye gelenler karantinaya alınarak belirli bir süre ülkeye sokulmamıştır. Karantina önlemlerini ihlal edenlere 3 yıl ile 7 yıl arasında hapis cezası verileceği belirtilmiştir. Çin’de alınan bu sert önlemler sonuçlarını kısa sürede göstermiştir. Şubat ayında günlük 4 bin olan vaka sayıları Mart ayında 100’ün altına inmiştir. Çin’in tedbirleri tüm dünyaya öncü olmuştur.
İtalya:
Çin’den sonra en fazla vakanın görüldüğü ülke olmuştur. Ülkedeki 11 kasabaya giriş ve çıkışlar yasaklanmıştır. Pek çok organizasyon iptal edilmiştir. Ülkenin kuzey bölgeleri karantina altına alınmıştır. Öyle ki, bu bölgede yaşayanların sayısı 16 milyona ulaşmaktadır. Ülkeye giriş ve çıkışlar büyük bir oranda yasaklanmış ve kısıtlanmıştır. Tüm bu önlemlere rağmen ülkede vaka ve ölüm sayılarının hızı azaltılamamıştır. Bunun görülmesi üzerine, ülkede alınan tedbirler daha sıkı bir şekilde artırılmıştır. Yeni tedbirler kapsamında ülkedeki tüm kafe, restoran, bar ve mağazalar kapatılmıştır. Temel devlet hizmeti sunan işletmeler ile ticari işletmeler açık kalmıştır. Ayrıca bankalar, toplu taşıma servisleri ve fabrikalar da açık bırakılmıştır. İnsanlardan evde kalmaları ve zorunlu olmadıkça evlerinden çıkmamaları talep edilmiştir. Ülke tarafından virüsle mücadele etmek için 25 milyar Euro tahsis edildiği açıklanmıştır. Gereksiz yere dışarıda bulunanlar tespit edilerek bu kişilere ceza verilmiştir.
İran:
Ülkede virüs hızlı bir şekilde yayılmıştır. Vaka sayısı göz önüne alındığında dünya sıralamasında üçüncü sırada yer almaktadır. Ülkedeki vaka sayıları ve ölüm oranları halen daha düşme trendine ulaşmamıştır. Ülke, gerekli tedbirleri almakta geç kaldığı nedeni ile çok kez eleştirilmiştir. Türkiye tarafından İran’daki Kum şehrinin karantinaya alınması talep edilmiştir. İran, bu talebi yerine getirmeyince Türkiye tarafından ülkeye sınırlar kapatılmıştır. İran Sağlık Bakan Yardımcısı tarafından karantina uygulamasının bir savaş stratejisi olarak değerlendirilmesi ve buna karşı çıkılması dünya genelinde büyük tepki toplamıştır. Bu açıklamalardan sonra Bakan Yardımcısının kendisi de virüse yakalanmıştır. Virüs, ülkedeki meclis üyelerine de bulaşmıştır. 2 milletvekili bu virüs nedeni ile hayatını kaybetmiştir. Bu olaylardan sonra hükümet tarafından okulların kapatılmasına karar verilmiştir. Cuma namazları iptal edilerek ülkedeki bazı yerlere gidenlerin vücut ısıları kontrol edilmiştir. Pek çok spor müsabakası iptal edilmiştir.
Türkiye:
Ülkede 65 yaş ve üzerinde olan vatandaşların dışarıya çıkması yasaklanmıştır. Bunun dışında, tün organizasyonlar ve spor müsabakaları ertelenmiştir. Kamu kurumlarında çalışanlar idari izinli sayılarak, kurumların personel sayısı asgari düzeyde tutulmuştur. İbadethanelerde toplu namazlar ve ibadetler iptal edilmiştir. İnsanlara, zaruri ihtiyaçlar dışında koronavirüs nedeniyle evden çıkmamaları önerilmiştir. Evden çıkma yasağı henüz getirilmemiştir. İçişleri Bakanlığı tarafından, insanların evde kalma kuralına uymaları tavsiye edilmektedir.
Bu yazımızda size Koronavirüs Nedir? Koronavirüs Belirtileri Nelerdir? Korona Virüs için nasıl önlemler alınmalı gibi bilgilere yer verdik.
